--$üqrü-- SiTe SaHiBi
Mesaj Sayısı : 263 Nerden : --GİRESUN-- Mood : Cinsiyet : Kişisil ileti : Yok.. Takımınız : Paylaşım : Güç : Tecrübe : Kayıt tarihi : 13/02/08
| Konu: koşma,semai hakkında bilgi... C.tesi Nis. 19, 2008 12:33 pm | |
| koşma,semai hakkında bilgi...
--------------------------------------------------------------------------------
koşma
Koşma, Türk Halk edebiyatında doğa, aşk, ölüm, ayrılık, yiğitlik, toplumsal olaylar gibi konuların işlendiği en sık kullanılan şiir türü. Dörtlüklerden oluşur. Dörtlük sayısı genellikle 3, 5 arasındadır. Hece ölçüsünün 6+5 veya 4+4+3 duraklı 11’li kalıbıyla yazılır. Şair koşmanın son bendinde ismini ya da mahlasını söyler. Koşmalar dile getirilen duygular ve söylenişlerine göre koçaklama, güzelleme, taşlama, ağıt gibi isimler alır. Karşılıklı konuşma şeklinde yani “dedim” “dedi” diye başlayan dizelerle de söylenebilir. Bu tür koşmalara “mürâcaa” ismi verilir. Bütün kafiyeleri cinaslı olan koşmalara “tecnis” denir.
Özellikleri:
1. Türk Halk edebiyatının en çok sevilen, en çok kullanılan nazım şeklidir. 2. Dörtlüklerle söylenir. 3. Dörtlük sayısı genelde 3 veya 5’tir. 4. Koşmalarda en çok 11’li hece ölçüsü kullanılır. 4+4+3=11 ya da 6+5=11. 5. Genelde yarım kafiye kullanılır. 6. Kafiye örgüsü; ilk dörtlük; aaab, abab, aaba veya abcb şeklinde olup diğer dörtlükler cccb, dddb şeklindedir. 7. Koşmada, tabiat güzellikleri, sevgi, ayrılık, yiğitlik, yakınma, ıstırap, eleştiri, hayata ait görüşler konu alabilir. 8. Genelde şiirin içinde özellikle de son dörtlükte şairin mahlası bulunur. 9. Dil sade, anlatım yalın ve içtendir. 10. Koşmalar işlenen konulara göre çeşitli isimler alır. Bunlar aynı zamanda âşık edebiyatı nazım türleridir.
---semai---- Halk şiirinde hecenin sekizli ölçüsü ile koşma biçiminde düzenlenen ve özel bir ezgi ile söylenen şiirlerdir. Genellikle en az üç, en fazla beş dörtlükten oluşurlar. Çoğunlukla doğa, güzellik, ayrılık, kavuşma gibi duygusal ve lirik temaları işlerler. Semainin hece ölçüsünün yanında aruz ölçüsü kullanılarak yazılanları da vardır.
Özellikleri:
1. Tabiat, sevgi ve ayrılık konularını işler. 2. Sekizli hece ölçüsüyle yazılırlar. 3. Özel bir beste ile söylenirler. 4. Nazım birimi dörtlüktür. En az 3, en çok da 5,6 dörtlükten oluşur. 5. İlk dörtlüğü aaab, abab, aaba, abcb şeklinde diğer dörtlükler dddb, eeeb, fffb şeklindedir. 6. Sona doğru şairin mahlası bulunur. 7. Karacaoğlan’ın semaileri çok ünlüdür. | |
|